Upcycle หรือ Upcycling เป็นเทรนด์ใหม่ที่กำลังได้รับความนิยมอย่างรวดเร็วมีแนวโน้มว่าจะนิยมมากขึ้นเรื่อยๆ โดยเฉพาะในโลกของแฟชั่นและการออกแบบทั่วโลก ทั้งแบรนด์ หรือบริษัทต่างๆกำลังให้ความสนใจในการอัพไซเคิล เพราะเป็นการแสดงให้ผู้บริโภคเห็นว่าองค์กรมีความใส่ใจต่อสิ่งแวดล้อม ก่อให้เกิดภาพลักษณ์ที่ดี และเป็นการสร้างจิตสำนึกให้คนทั่วไปตระหนักถึงการใช้แล้วทิ้ง สอดคล้องกับแนวคิด ‘การพัฒนาที่ยั่งยืน’ ซึ่งสามารถต่อยอดเพื่อไปเป็นโอกาสทางธุรกิจ ที่จะช่วยพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมได้อีกด้วย
“คำว่า ‘Upcycle’ มีต้นกำเนิดมาจากโลกแห่งแฟชั่น ซึ่งหมายถึงการนำเสื้อผ้าเก่ากลับมาใช้ใหม่ เพื่อสร้างสิ่งใหม่”
การ Upcycle ดูเหมือนการ Recycle แต่มันแตกต่างออกไปเล็กน้อย เพราะ Upcycle มีการออกแบบดีไซน์และมีความคิดสร้างสรรค์มากกว่า สามารถเพิ่มมูลค่าได้มากกว่า
Upcycle คืออะไร?
Upcycle มาจากคำว่า “Upgrade + Recyclng” คือการนำสินค้าหรือวัสดุที่เหลือใช้ มาใช้ใหม่ทั้งหมดเพื่อผลิตผลิตภัณฑ์ใหม่ที่มีอายุการใช้งานยาวนานขึ้น
หลายคนมักสับสนระหว่าง Upcycle กับ Recycle เพราะทั้งคู่เป็นกระบวนการที่คล้ายคลึงกัน แต่ส่งผลให้เกิดผลลัพธ์ที่แตกต่างกัน เป้าหมายของทั้งสองกระบวนการนี้คือเพื่อช่วยรักษาสิ่งแวดล้อม ลดปริมาณของการใช้ทรัพยากรลดของเสียที่เกิดขึ้น และใช้ทรัพยากรที่มีอย่างคุ้มค่าเพื่อสร้างคุณค่าของสิ่งต่างๆให้เกิดประโยชน์สูงสุด เพื่อโลกของเรา
ตัวอย่าง แบรนด์อัพไซเคิลที่ได้รับความนิยมไปทั่วโลก อย่าง Freitag กระเป๋ารักษ์โลกที่ทำขึ้นมาจากวัสดุใช้งานแล้ว เช่น ผ้าใบรถบรรทุก เข็มขัดนิรภัยรถยนต์ และยางในล้อจักรยาน เป็นต้น ซึ่งกระเป๋าแต่ละใบจะมีเอกลักษณ์เฉพาะตัว และไม่เหมือนกันเลยสักใบ
Upcycle Vs Recycle ต่างกันอย่างไร? และทำไมถึงสำคัญ?
Upcycle หมายถึง กระบวนการในการนำวัสดุหรือผลิตภัณฑ์ที่เหลือใช้ให้กลับมาใช้ใหม่ได้ โดยมุ่งเน้นเพื่อสร้างเป็นสิ่งใหม่ โดยทั่วไปแล้วจะมีลักษณะที่ทันสมัยหรือฟังก์ชันเพิ่มเติม หมายถึงการออกแบบหรือดีไซน์ขึ้นใหม่ทำให้เกิดสิ่งพิเศษขึ้น ทำให้จากวัสดุหรือผลิตภัณฑ์ผลิตภัณฑ์ที่มีมูลค่าเพียงเล็กน้อยหรือไม่มีเลย กลายเป็นวัสดุหรือเป็นผลิตภัณฑ์ใหม่ที่มีคุณภาพดีขึ้นและมีมูลค่าสูงขึ้น ทำให้ผลิตภัณฑ์หรือวัสดุเป็นสิ่งที่ใช้งานได้จริง ประหยัด ยืดอายุการใช้งานและยั่งยืนกว่าการออกแบบดั้งเดิม ยกตัวอย่าง การนำขวดพลาสติกหรือยางรถยนต์เก่าๆมาเป็นกระถางต้นไม้ การนำเศษผ้าหรือผ้าปลายไม้ที่เหลือจากการตัดเย็บในอุตสาหกรรมสิ่งทอ มาทำเป็นผ้าขี้ริ้วหรือผ้าวน พรมเช็ดเท้า ผ้าห่ม เบาะรองนั่ง เปลญวน หรือผ้าปลายไม้ที่นำมาทำเป็น ผ้าพันคอ ผ้ารองจาน ผ้ารองโต๊ะ หรือของ DIY ต่างๆ เป็นต้น
Recycle หมายถึง การนำสิ่งของกลับมาใช้ใหม่เพื่อให้สามารถใช้งานได้อีกครั้งโดยไม่เสียหาย เป็นการแปรรูปหรือสร้างวัตถุหรือวัสดุขึ้นใหม่เพื่อให้สามารถนำมาใช้อีกครั้งตามวัตถุประสงค์เดิม เหมือนเป็นการเปลี่ยนวัสดุเหลือใช้หรือของใช้ที่ไม่มีประโยชน์ให้กลายเป็นของใช้สอยโดยเน้นไปที่การนำกลับมาใช้ใหม่ เช่น การใช้กระดาษรีไซเคิล แก้ว โลหะ ขวดพลาสติก และเสื้อผ้า เป็นต้น
Upcycle กับ Recycle แบบไหนดีกว่ากัน?
ทั้งสองมีข้อดีและข้อเสีย ซึ่งทั้งสองวิธีนั้นส่งผลดีต่อสิ่งแวดล้อมด้วยกันทั้งคู่ แต่การอัพไซเคิล ใช้เวลาน้อยกว่าและมีผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมน้อยกว่าการรีไซเคิล เพราะไม่ก่อให้เกิดผลิตภัณฑ์ใหม่ ลดปริมาณวัตถุดิบที่จำเป็นในการผลิตและลดของเสีย ทำให้ไม่ก่อให้เกิดขยะฝังกลบ ของเสียจะถูกแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์ที่มีมูลค่ามากกว่าแทนที่จะถูกทิ้งและถูกลืม ในขณะที่การรีไซเคิลเป็นเรื่องง่าย แต่อาจต้องใช้ทรัพยากรมากขึ้นเพื่อสร้างผลิตภัณฑ์ใหม่ Upcycling clothes in sustainable fashion
เมื่อไหร่ควร Upcycle และเมื่อไหร่ควร Recycle ?
คำถามที่ว่าจะรู้ได้อย่างไรว่าเมื่อใดควร Upcycle และ Recycle เมื่อใดอาจดูยากในตอนแรก แต่จริงๆแล้วค่อนข้างง่าย นั่นคือคุณควรใช้
วิธีหนึ่งในการตัดสินใจว่าจะอัพไซเคิลหรือรีไซเคิล คือการดูต้นทุนของผลิตภัณ์ใหม่ ตัวเลือกการรีไซเคิลนั้นถูกกว่าการอัพไซเคิลหากคุณทำสำเนาจำนวนมาก เช่น โปสเตอร์หรือป้าย แต่เมื่อคุณต้องการบางสิ่งบางอย่างเพียงเล็กน้อย เช่น ที่รองแก้วหรือเสื้อผ้า อัพไซเคิลจะมีราคาที่ถูกกว่าการรีไซเคิล
อีกวิธีในการตัดสินใจเลือกวิธีที่เหมาะสมคือการดูความทนทานของผลิตภัณฑ์นั้น กระดาษรีไซเคิลมีอายุการใช้งานประมาณ 3 เดือน แต่สามารถนำกลับมาใช้ใหม่ได้หลังจากนั้น แต่อายุการใช้งานของสินค้าอัพไซเคิลขึ้นอยู่กับสิ่งที่ทำขึ้น โดยทั่วไปคือตั้งแต่ 1-4 ปี
ทั้งการ Upcycle และ Recycle เป็นส่วนสำคัญในการรักษาสิ่งแวดล้อมให้แข็งแรง แต่การรู้ความแตกต่างระหว่างการ Upcycle และ Recycle จะช่วยให้คุณตัดสินใจได้ดีขึ้นในชีวิตประจำวันของคุณ หากคุณต้องการทำให้วัสดุเหลือใช้กลับมาใช้งานใหม่ให้ดีขึ้น ยั่งยืนมากขึ้น และคุ้มค่ามากขึ้น ทางออกคือ การ Upcycle !
คุณสามารถทำให้ของเหลือใช้มีค่าอีกครั้งโดยเปลี่ยนให้เป็นสิ่งใหม่ มีความหมาย และสวยงาม เริ่มต้น Upcycle ได้แล้ววันนี้ “เพื่อโลกของเรา”
ดูสินค้ารักษ์โลกเพิ่มเติม คลิกที่นี่
